หน้าแปลน(flange) คือส่วนประกอบของงานระบบท่อภายในโรงงานอุตสาหกรรม ทำหน้าที่เป็นตัวกลางในการเชื่อมต่อระหว่างปลายท่อกับปลายท่อ หรือระหว่างท่อกับอุปกรณ์อื่น ๆ โดยการเชื่อมหน้าแปลน คือ การเชื่อมต่อหน้าแปลนแบบถอดได้ โดยจะมีปะเก็น (Gasket)หรือ โอริง (o-ring) และสลักเชื่อมต่อกันเป็นโครงสร้างทำหน้าที่ให้หน้าแปลนยึดติดกัน
มาตรฐาน หน้าแปลน
มาราฐานของหน้าแปลนมีทั้งหมด 3 ชนิด
- ANSI (American National Standard Institute) – USA
- DIN (Deutsches Institut für Normung) – GERMAN/EUROPE
- JIS (Japanese Industrial Standard) – JAPAN/ASIA
1. หน้าแปลนมาตราฐาน ANSI แบ่งช่วงความดันในหน่วย PSI
แบ่งย่านความดันออกเป็น 7 ชนิด คือ ANSI 150, ANSI 300, ANSI 400, ANSI 600, ANSI 900, ANSI 1500, และ ANSI 2500 โดยตัวเลขจะหมายถึงความทนทานต่อแรงดันในหน่วย PSI
ตัวอย่าง มาตราฐาน ANSI : ANSI 150 คือ หน้าแปลนสามารถทนต่อแรงดันได้ 150 PSI
2. หน้าแปลนมาตราฐาน DIN แบ่งช่วงความดันในหน่วย bar
แบ่งย่านความดันออกเป็น 5 ชนิด คือ PN 6, PN 10, PN 16, PN 25, และ PN 40 โดยตัวเลขจะหมายถึงความทนทานต่อความดันในหน่วย BAR
ตัวอย่าง มาตราฐาน PN : PN 16 คือ หน้าแปลนสามารถทนต่อแรงดันได้ 16 BAR
3. หน้าแปลนมาตราฐาน JIS แบ่งช่วงความดันในหน่วย kgf/cm2
แบ่งย่านความดันออกเป็น 8 ชนิด คือ JIS 2K, JIS 5K, JIS 10K, JIS 16K, JIS 20K, JIS 30K, JIS 40K, JIS 63K โดยตัวเลขจะหมายถึงความทนทานต่อแรงดันในหน่อย Kgc/cm2 หรือ BAR
ตัวอย่าง มาตราฐาน JIS : JIS 10K คือ หน้าแปลนสามารถทนแรงต่อแรงดันได้ 10 Kgc/cm2 หรือ 10 BAR
วิธี วัด หน้าแปลน
รูปแสดงขนาดและระยะตามมาตรฐานหน้าแปลน (Flange Dimension) สำหรับตรวจสอบมาตรฐานหน้าแปลน
- D (Flange Outside Diameter) คือ ขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางภายนอกของหน้าแปลน (Flange)
- C (Bolt Circle Diameter) คือ ระยะตรงกลางรูน็อตสกรูหน้าแปลน (bolt flange) ทั้งสองด้าน
- h (Bolt Hole Diameter) คือ ขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางของรูน็อตสกรูหน้าแปลน (bolt flange hole)
- N (Number of Bolt Hole) คือ จำนวนน็อตสกรูหน้าแปลน (bolt flange) ที่ใช้ต่อหน้าแปลนหนึ่งชิ้น
- t (Flange Thickness) คือ ขนาดความหนาของหน้าแปลน (flange)